Trước tiên, hãy nhắm mắt lại thử tưởng tượng bạn đang bay cao tận chín tầng mây trên một máy bay tư nhân, máy bay thương mại hay kể cả máy bay high-tech Air Force jet. Bỗng nhiên xa xa phía dưới vùng trời nơi bạn đang bay ngang các cơn địa chấn từng đợt bắt đầu cuồn cuộn làm nứt rời các lớp vỏ đất. Cây cối dần dần bị cuốn vào các kẽ nứt và ngã rạp, các tòa nhà cũng không thể tránh khỏi tình cảnh chao đảo một hồi rồi lại về với đất mẹ. Dưới mặt đất tang thương là thế vậy mọi chuyện trên máy bay có diễn ra thê thảm như vầy không? Liệu máy bay có rung chuyển và bạn sẽ bị chao đảo theo?
Thoạt nghe có vẻ như chúng ta đang ở trong một tình thế hết sức nguy hiểm, nhưng không, hãy suy nghĩ kĩ về điều này: Trái Đất chúng ta đích thực là được cấu tạo chủ yếu từ đá nhưng hiện hữu lên trên bề mặt còn có cả vạn dặm trùng dương bao la ngoài kia và lớp khí quyển dày 1000km bao phủ hành tinh xanh.
Động đất dưới đáy biển khuấy động mặt nước tại thành sóng thần vậy tại sao khí quyển lại không như vậy?
Nói một cách khái quát, các trận động giải phóng các đợt sóng dưới dạng áp suất và sóng biến dạng. Khi sóng áp suất vượt ra khỏi vùng địa hình rắn như vỏ mặt đất và thâm nhập vào không khí, nó liền chuyển mình thành sóng âm (còn sóng biến dạng không thể băng qua vùng chất lỏng hay khí). Tuy nhiên, sóng áp suất thông thường nhỏ hơn 20Hz và người bình thường không thể nghe được những âm thanh do nó phát ra.
Khi mọi người cảm thấy có sự tác động của động đất họ có thể phân biệt những âm thanh được tạo ra khi các cơn địa chấn di chuyển và tác động lên bề mặt vỏ đất, chẳng hạn như tiếng ầm ầm của một tòa nhà cùng các đồ vật leng keng va chạm bên trong nó. Tuy vậy, họ nghiễm nhiên sẽ không nghe thấy được sóng địa chấn vì tần số âm thanh của nó nhỏ hơn 20Hz như đã được đề cập đến ở trên. Hơn nữa, nhờ vào cái mà các nhà vật lý học gọi là sự suy giảm, các đợt sóng sẽ dần hạ thấp cường độ khi chúng di chuyển vào không gian. Đó cũng là lý do khiến loa đài phát ra âm thanh êm hơn từ khắp phòng và tại sao cường độ ánh sáng mặt trời giảm đi khi nó phải di chuyển qua các lớp khí quyển hoặc đại dương.
Vì thế trong tình huống bạn đang ở trên máy bay và dẫu cho bạn có đang nằm lơ lửng bên trên cơn địa chấn đi chăng nữa thì bạn cũng sẽ không thể nào nghe được hay cảm nhận được những thanh âm này.
Cho dù các cơn sóng địa chấn có tiếp cận đến những vùng đất có địa thế cao tầm 8km thì chúng cũng sẽ bị phân giảm bởi hành trình trung chuyển từ lớp đất đá rồi mới đến bầu không khí. Chưa nói đến việc tiếng ồn và chuyển động máy bay sẽ chế ngự chúng nên bạn sẽ không thể nghe thấy bất kỳ âm thanh nào từ các trận động đất ngoài tiếng máy bay xé gió cùng tiếng động cơ hoạt động của máy bay.
Có thể bạn chưa biết?
High-tech Air Force jet: máy bay phản lực công nghệ cao của lực lượng không quân
Những âm thanh có tần số dưới 20Hz được gọi là sóng hạ âm. Còn những âm thanh có tần số trên 20.000Hz được gọi là sóng siêu âm.
Người bình thường chỉ nghe được những âm có tần số từ 20-20000Hz, ngoài khoảng đó chúng ta sẽ không cảm nhận được âm thanh đang hiện hữu. Tuy nhiên cũng có một vài trường hợp có những người với đôi tai nhạy cảm có thể nghe được những âm thanh có tần số dưới 20Hz.
Cá heo phát ra âm thanh với tần số lớn hơn 20.000Hz. Đó cũng là cách mà chúng giao tiếp với nhau.
